Terugblik op Laos

We zijn gisteren vanuit Vientiane de grens overgestoken naar Thailand en kijken vandaag letterlijk en figuurlijk terug op Laos. We zitten op het balkon van ons guesthouse in Nong Khai en kijken uit over de Mekong met Laos aan de overkant. Vandaag zagen we hoe hier het goederentransport tussen Thailand en Laos is georganiseerd. De vrachtwagens rijden af en aan en worden door tientallen jonge mannen met de hand uitgeladen. We zien dat stapels plastic teilen, tuinstoelen, autobanden en nog veel meer op de nek naar kleine bootjes worden gesjouwd. Sommige pakketten gaan via een glijbaan naar beneden. Als de bootjes vol zijn varen ze naar de overkant waar ze in de brandende zon (het is hier zo’n 35 graden) tegen de oever omhoog worden gedragen (filmpje volgt nog: “goederentransport van Thailand naar Laos).

De vibe van Laos

De afgelopen twee weken zijn we in Laos rustig aan gewend geraakt aan de mooie beelden van de dorpjes met huizen op palen, voornamelijk gemaakt van hout en bamboe. Het was na het te grote en lelijk gegroeide Jinghong in China, een verademing om in het rustige Luang Namtha te beginnen. We zagen weer andere toeristen en verkenden het “platteland” op de fiets.

De vibe in Laos is “relaxed”. Een voorbode was al het verkrijgen van het visum  waar we ongeveer een uur over deden. Ons paspoort verschoof van het ene naar het andere mannetje totdat uiteindelijk de baas van de douane het visum erin plakte. We hadden toen al allerlei “fees” betaald voordat we het visum zelf moesten betalen. We hebben trouwens geen idee waar de “fees” terechtkomen. Ze worden in ieder geval niet gebruikt om het douanekantoor schoon te houden, kapotte stoelen te vervangen, personeel op te leiden of om een fatsoenlijke werkruimte in te richten. Het zag er allemaal armoedig uit en alleen de manager sprak Engels om ons te vertellen dat de bank gesloten was en dat we onze overgebleven yuans het beste tegenover de Night Market in Luang Prabang konden wisselen voor KIP.

Kleinschalig

We zijn dus gewend geraakt aan de eenvoud, de kleinschaligheid, het groene landschap, de bananenbomen en de rode kleur van de aarde. Om het niet te idyllisch te laten klinken: ook zijn we gewend geraakt aan de herrie van de vele scooters (in China waren ze tenminste nog elektrisch), de originele tuktuks en de alweer iets luxere tuktuks. We zijn gewend geraakt aan het feit dat er veel op de grond “gebeurt”. Of het nu verkoop is, of koken of werkzaamheden in garages. En altijd zwerven er wel honden rond waar je overigens geen last van hebt behalve als er ‘s avonds eentje eindeloos blijft blaffen. Ook kijken we niet meer op als er een doos, met duidelijk een tekening van een HAAN erop, bovenop de bus vastgemaakt wordt. Wij weten dan ook dat het die haan is die we horen kraaien als we onderweg vele haarspeldbochten maken. Een haan een paar honderd kilometer vervoeren van de ene plaats naar de andere, alsof er ergens een hanentekort is. Kippen, hanen, ze lopen overal rond, hangen aan het spit en worden in zijn geheel opgegeten, dat scheelt afval.

Lunag Brabang

Luang Prabang kent als bezienswaardigheden de Mekong rivier met oude houten bootjes, vele tempels, een bamboebrug naar de overkant van de zijrivier (alleen in het droge seizoen) watervallen in de omgeving en een grot met vele boeddhabeelden en beschilderingen. De dag begint er vroeg als om 6 uur ‘s-morgens de monniken de straat langs lopen om van de locals hun dagelijks portie eten in ontvangst te nemen: de Tak Bat (zie ook het filmpje). Ook op de ochtendmarkt nemen de verkopers dan al in de schemer hun plekje in. De kopers lopen met tassen vol groenten en zoeken er het mooiste vlees uit door verschillende stukken beet te pakken en om te draaien. Dan is er ook nog keus uit vis in soorten en maten, de kleinere soorten kronkelen door elkaar in grote bakken met een laagje water. De grote soorten liggen naar adem te happen op een plastic zeiltje. Ook levende kippen en hanen, zwijntjes, aan elkaar gerijgde kikkers, kreeften, oesters, padden van 15 cm a 20 cm, muskusrratten (dankvoor de hulp,) kleine vogeltjes, sprinkhanen en meerdere beesten die we niet thuis kunnen brengen. Verser kun je het niet krijgen. Iets minder vers zijn verschillende geplukte kippen en kleine vogeltjes, vleermuizen, gedroogde vis, complete varkenskoppen. Sommige dieren worden op verzoek ter plekke geslacht en daarbij wordt geen onderdeel verspild, dat scheelt weer afval. We zien dat  alles hier wordt gegeten, zolang het maar niet giftig is. Peter proeft later bij het guesthouse bijen-embryo’s, die met een coctailprikker uit een honingraat worden gepeuterd. de Laotianen vinden het heerlijk met een beetje zout (Peter had er na twee genoeg gegeten).

Toerisme

Voor de toeristen die na het bezoek aan de ochtendmarkt nog trek hebben is een halve straat met kraampjes opgebouwd met een speciaal aangepast ontbijt: Je kunt terecht voor koffie, fruit shakes, sandwiches en crepes. Als beleg kun je kiezen uit gebraden kip, gekookt en gebakken ei of allerlei soorten fruit. Als je liever zoet eet is er ook Nutella en peanutbutter (hagelslag hebben we niet ontdekken, een idee voor de toekomst?). Als je aankomt lopen word je van alle kanten vriendelijk toegeroepen door de verkoopsters alsof ze je al jaren kennen:  “Sabaidee, coffee, Sandwich?” Terwijl je aan tafel wacht tot je bestelling vers is klaargemaakt word je opnieuw vriendelijk aangesproken door de tuktuk chauffeurs: “Where you going today? Waterfall? Buddha cave?” We zien bij de jongeren gelegenheidsgroepjes ontstaan en er wordt druk onderhandeld over de prijs. Het is de plek waar ook wij dagelijks de dag begonnen.

Trouwens het gehele oude deel centrum van de stad is gericht op toeristen met veel restaurants, hotels en guesthouses. ‘S avonds wordt de straat afgezet met hekken voor de Night Market. Dicht op elkaar worden de vele souvenirkramen opgebouwd gevuld met Lao-souvenirs zoals-shirts, “authentiek” borduurwerk, boeddhabeeldjes, etc., voor een groot gedeelte in China gemaakt (ook daar zijn we aan gewend geraakt). Het avondeten concentreert zich in een zijsteegje. In schalen staan allerlei verschillende gerechten en je mag een kom vol scheppen voor 1,50 euro. Geroosterd vlees of vis op een spies kost 1 euro. Wij aten er een aantal keren, aanvankelijk lekker maar na twee dagen vonden we alle smaken op hetzelfde neerkomen. Wat het is weten we niet precies maar zit er misschien teveel zout en/of smaakstoffen in de maaltijden? We missen het smaakvolle en pure eten. Aan vlees of visgerechten wagen we ons al helemaal niet omdat we niet weten hoe lang het er ligt en het niet aantrekkelijk gepresenteerd wordt. Denk trouwens niet dat wij daarom een westers restaurant met pizza of hamburger binnenlopen. We blijven zoeken en soms weer andere hapjes proberen. De ene vorm van “sticky rice” vinden we meer geslaagd dan de andere.De rijstgerechten in Luang Namtha vonden we een stuk lekkerder dan de meeste gerechten die we in Luang Prabang probeerden.

Openbaar vervoer

In Luang Prabang, Phonsavan en Vientiane herkenden we meerdere toeristen die we eerder in Luang Namtha zagen. Veel backpackers volgen in Laos, hoewel niet georganiseerd, dezelfde route van noord naar zuid of andersom omdat je op plekken buiten deze route niet gemakkelijk kunt komen met openbaar vervoer. De doorgaande wegen kronkelen met vele haarspeldbochten omhoog en omlaag en zodra je van de Noord-zuid route afwijkt verdwijnt het asfalt en duren de busreizen nog langer. Ergens lazen we dat Vang Vieng, een plaats halverwege Luang Prabang (of Phonsavan) en Vientiane, populair is geworden omdat toeristen een plek wilden om de lange busreis te breken. Wij reisden van Phonsavan naar Vientiane via een nieuwe en kortere weg die sinds enkele jaren geleden wordt gebruikt. Dan verwacht je toch een asfaltweg, maar in Laos betekent dit dat de weg net breed genoeg is gemaakt zodat twee bussen of vrachtwagens elkaar met ingetrokken spiegels kunnen passeren. In het licht van de maan zagen we dat de route wel door een prachtig landschap voerde. Graag hadden we in Laos nog veel andere plekken gezien met eigen vervoer. Regelmatig verzucht Peter: “Hier zou ik met de motor willen rijden.

Ondernemen

Tot slot raakten we gewend aan het tellen met duizenden KIPS. Voor het gemak werden de duizendtallen regelmatig vervangen door ‘K’ of gewoon weggelaten. Sommige verkopers wachten niet eens af waar je zelf mee wilt betalen maar ‘helpen’ je door uit je bosje biljetten, bijeengehouden door een elastiekje, hun voorkeur voor gepast geld aan te wijzen of alvast (met de beste bedoelingen) eraan te trekken. Voor zover wij het ervaren zijn, zijn ze erg eerlijk. Als wij iets duur vinden, merken we toch meestal dat dit de gebruikelijke prijs is, voor locals en toeristen. Het lastige vervoer (bergen/slechte wegen) zal er wel voor zorgen dat sommige artikelen duur zijn. Trouwens, we begrijpen vaak de grote hoeveelheden die uitgestald worden in de winkels/kraampjes niet. Zoveel scooters, speelgoed, stoffen of kleding wordt er helemaal niet verkocht dus er zal een behoorlijk verlies zijn. Misschien maakt dat producten naar verhouding duur. In Vietnam heerste een handelsgeest en probeert iedereen je altijd wel iets te verkopen. Dat maken we in Laos amper mee. Soms moeten we zelfs wachten op een verkoper die net zijn favoriete tv-programma zit te kijken of net is gaan eten en niet direct gestoord wil worden.