Myanmar, the people, the culture, the food

Inmiddels zijn we ruim twee weken in het zuiden van Myanmar. We zijn gestart in Dawei, vervolgens reisden we per trein naar Ye en dat beviel zo goed dat we nog een keer de trein namen naar Mawlamyine. In Mawlamyine hoorden we dat we de boot konden nemen naar  Hpa-an en vandaar uit schrijven we eindelijk weer een reislog.

Dawei

De grensovergang die wij kozen is pas sinds april 2014 open voor buitenlanders en daardoor wordt Dawei ook nog niet veel bezocht. Wij merkten dit in positieve zin. Overal waar we door de stad liepen werd er wel door iemand Mengelaba  (hallo) geroepen. En als wij die groet op dezelfde manier beantwoorden dan kregen wij een grote glimlach als beloning. Sommigen kinderen wierpen ons zelfs kushandjes toe en er klonk zelfs een keer: “I love you”. Daar voel je je welkom. De glimlach en de blijdschap over de toevallige ontmoeting met een toerist… maakt die toerist ook bijzonder blij. Het maakte niet zoveel uit waar we liepen: in de stad, op de markt, bij de rivier, we mochten er zijn. Zij keken hun ogen uit naar ons en andersom niet minder.

In Dawei leek het wel alsof iedereen zich speciaal inspande om er prachtig uit te zien in kleurrijke jurken met paraplu’s als parasol: met rode jurk en rode parasol net langs een prachtig geel geschilderde muur lopen. Natuurlijk niet voor ons, maar toch. Dawei staat bekend om de koloniale gebouwen en er is zelfs een gehele straat met koloniale gebouwen. Het viel meteen op dat er in Dawei veel gefietst wordt, vooral ook door jongen en meisjes in schooluniformen. En natuurlijk stikte het er ook weer van de scooters en tuktuks.

Warm weerzien met C&A

Bijzonder om elkaar zo ver van huis te ontmoeten. Het gebruikelijke appelgebak was ver te zoeken, maar naast het hotel was wel een cafe & bakery om eerst maar eens goed bij te praten. C&A concludeerden al vrij snel dat Dawei rijker dan gemiddeld in Myanmar was. Wij waren daar verbaasd over want hadden net geconcludeerd dat de mensen in Myanmar armer zijn dan wat we tot nu toe gezien hadden in Zuid-Oost Azië. Het is maar net vanuit welk perspectief, we zouden het verschil later zelf inderdaad zien.

C&A wilden graag uitwaaien op het strand, de belangrijkste trekpleister van Dawei, en dus maakten we met hen een flinke rit per tuktuk naar het mooie Maungmagan beach. Langs het strand veel palmparasols waar verkopers allerlei waar aanbieden, zowel eten als andere producten. De weg was hobbelig en stoffig, maar de tuktukchauffeur was zo attent voor ons mondkapjes te kopen en het stof konden we 

verderop afspoelen met een verfrissende duik in zee vanaf een verlaten strand. Vlak voor donker reden we terug naar Dawei, zodat we ook de prachtige zonsondergang op de foto konden vastleggen. De chauffeur begreep dat blijkbaar goed, want hij stond ook foto’s te maken.

Betelnoot

In Dawei zagen we voor het eerst overal rode vlekken op de grond en al snel legden we de relatie met de donkerrode tanden (of wat er nog van over is) bij verschillende mensen en met de kleine kioskjes waar mensen in de rij stonden. De verkopers maken een mengsel uit allerlei potjes met poedertjes en vouwen dit als een pakketje in een blad en doen er vervolgens iets wits eroverheen.  De kopers van die pakketjes zijn heel verschillend: man, vrouw, jong, oud. We zagen monniken op de pakketjes kauwen, hippe jongens maar ook oudere vrouwen.

Omdat je alles kunt opzoeken, zochten we de details voor jullie op via Google:

De noot wordt in kleine brokjes gehakt en ingepakt in een stuk betelblad (niet van de betelpalm maar van de betelpeper (een klimplant)) en vermengd met wat ongebluste kalk, kruidnagel en pruimtabak. Er ontstaat bij menging een rode pasta die bij het kauwen het speeksel vuurrood kleurt. Bij chronisch gebruik verkleuren de tanden rood. Na het kauwen worden de dan smakeloos geworden resten uitgespuugd. Dit zorgt voor kleine rode spuugplekken op de grond. Het kauwen op deze pakketjes werkt verslavend, niet zozeer vanwege de betelnoot zelf, maar meer nog de andere ingrediënten.

Thanaka

Veel leuker en onschuldiger om te zien zijn de mooie, trendy en creatieve versieringen met thanaka die de mensen hier aanbrengen op hun gezicht (zie foto). Thanaka is een lichtgele stof van de schors van een boom en wordt gebruikt als bescherming tegen de zon maar ons valt op dat het ook als versiering wordt aangebracht. Oorspronkelijk vooral door vrouwen en kinderen maar we zien er ook veel (jonge) mannen mee rondlopen. Je kunt de thanaka overal kopen, ook op de markt. En omdat we overal zo enthousiast ontvangen werden, kocht Gitta een stukje thanaka (het ziet eruit als hout).

Maar misschien veroorzaakt het toch ook wel iets van verslaving, want even later kocht ze ook nog een echte kleurige Myanmar boodschappentas terwijl ze dat helemaal niet van plan was.Sommige mensen hier (zo zagen we later) dragen de tas op hun hoofd.

Een beetje Thais, of Indiaas, of?

We zien kleine verschillen maar ook overeenkomsten met Thailanden een duidelijke Indiase invloed door veel migratie. Overal, werkelijk overal lopen mensen in mooie longhi’s..Vandaag zagen we een man in een roze longhi. Langzaam sijpelen er gewoontes binnen zoals iedereen uitbundig groeten, gaan zitten aan lage tafeltjes en eerst maar eens wat thee drinken, met stokjes eten (dat zijn we nu wel gewend) maar het kan en mag hier ook weer met een lepel. We aten lekkere Myanmarese curry in Dawei en daar zagen we ook een vrouw met een Indiaas uiterlijk met haar hand eten. Er is een mix van Chinese of Indiase mensen en alles wat er tussen ligt. Ook zagen we in Dawei al kerken, hindutempels en een moskee, vlak naast elkaar. In de keuken en de restaurants ontdekken we een mix van producten die we al kennen en nieuwe zaken. we weten inmiddels dat we de Birmese curry beter 's middags kunnen eten omdat alles 's morgens vers is maar 's avonds....

December veel warmer dan gebruikelijk

De temperatuur in Zuid Myanmar, elke dag 34 graden, is ons eigenlijk te warm. Zelf de vondst van een “biergarten” (dankzij het Duitse reisboek dat we in Laos van Zwitsers kregen) brengt onvoldoende verfrissing. We twijfelen of we snel naar het noordelijk gelegen, koelere Inle-meer zullen reizen of de warmte in het zuiden accepteren en het verder heel rustig aan doen. Gitta heeft de receptionist gevraagd om de bustijden en prijzen naar verschillende bestemmingen in een overzichtelijke schema in te vullen (bus Van…. Naar…. Duur: …. Prijs:…. Vertrek van:…). Peter had er een hard hoofd in maar de receptionist vulde het heel netjes in alsof het huiswerk was. Hij was dan ook bijzonder teleurgesteld dat we uiteindelijk kozen om niet de bus naar het noorden te nemen maar de trein naar het dichtbij gelegen plaatsje Ye. “Train no good, very slow” maar gelukkig zijn we soms erg eigenwijs en nemen we de volgende dag de langzaamste trein van Myanmar: ruim 180 km in ruim 8 uur (maximum snelheid 30 km/uur).

De treinreis van Dawei naar Ye was prachtig. Om 4 uur werden we gewekt in het hotel en in de tuktuk naar het station gebracht. Waar krijg je nog zo’n persoonlijke behandeling als je een treinkaartje koopt? We moesten in het kantoortje plaatsnemen en er werd uitgebreid de tijd genomen om een reisformulier in te vullen met al onze namen, paspoortnummer etc.  We kregen een goeie plek in een rustige wagon terwijl we zagen dat het elders veel drukker werd en veel lading (waaronder een varken dat tegenstribbelde) werd ingeladen. Nadat de trein om 6 uur vertrok kwam langzaam de zon op en hing er een lichte mist over de velden. We raakten aan de praat met een Islamitische man die redelijk Engels sprak en vertelde dat een van zijn zoons in Amerika woonde. Hij was verkoper (de term handelsreiziger past misschien beter in het beeld) en zag er smetteloos uit in een mooie longhi. Elke stop bij een stationnetje hoe eenzaam het ook leek te liggen werd in mum van tijd een filmdecor.

Vanuit de trein zagen we elke keer van alles langskomen aan fruit en hapjes, vrouwen liepen af en aan met op hun hoofd alle producten. En als we niet stopten dan was er wel het prachtige uitzicht op bananenbomen, rubberbomen, en af en toe wat rijstvelden of water. In de dorpen werd er gevoetbald, uitgerust, of juist hard gewerkt en bijna alle kinderen zwaaien als ze de trein langs zien komen.

Morgen reizen we voor het eerst in Myanmar per bus, naar de Gouden Rots in Kyaiktiyo en dan tenslotte Yangon) Er zit vast nog wel een reislog in, denken we...